Πρώτα η τακτική, μετά το συναίσθημα…

Του Ιωάννη Κυράπογλου

Διαβάζω μετά το ματς με την Κροατία για τα κλάματα των παιδιών στα αποδυτήρια, το «μεγάλο συναίσθημα» και την «ελληνική ψυχή» που έδειξαν πως έχουν λόγω αυτών των κλαμάτων, κι ένιωσα την υποχρέωση να προσπαθήσω να ξεχωρίσω τι σημαίνει συναίσθημα εντός και τι εκτός αγωνιστικού χώρου. Κλάμα εκτός αγωνιστικού χώρου μπορώ να ρίξω εγώ, εσύ, ο Σταφυλίδης, ο Καραγκούνης και ο καθένας σε κάθε μικρό χωριό και μεγάλη πόλη, λόγω της -σχεδόν σίγουρης – απουσίας της Εθνικής μας από το Μουντιάλ. Αξίζει να αναλογιστεί κανείς όμως, ποιος έβαλε συναίσθημα εντός αγωνιστικού χώρου;

Προτού συνεχίσω, αξίζει να ορίσω τη λέξη «συναίσθημα» εντός των γραμμών του γηπέδου. Όχι, δεν είναι το άκρατο πάθος που ξεχειλίζει στα όρια του αντικανονικού και του τσογλανισμού. Δεν είναι η ροπή στην κάρτα, στο βρώμικο τάκλιν και το trash talking. Συναίσθημα εντός αγωνιστικού χώρου για μένα σημαίνει «έχω ποδοσφαιρικό IQ 60 και ταλέντο 120 και τα βάζω όλα, συγκεντρωμένα στο 100% για να βγει το πλάνο». Όπου πλάνο, δες τακτική. 4-4-1-1 παίξαμε μέσα-έξω με τους Βέλγους και έφτυσαν αίμα για να μας κερδίσουν. Συμπαγείς γραμμές, αλληλοκαλύψεις, παίκτες που κάλυπταν ο ένας την αδυναμία του καθενός και ωθούσαν στο 110% το παραμικρό τους ταλέντο.

Και χθες, το χάος. 3-5-1-1 για να φανούν μαζί οι αδυναμίες του Τζιόλη που δεν μπορεί να παίζει ως μόνος πύργος μπροστά από την άμυνα, τον Σάμαρη των πολλών εκατομμυρίων να μη βοηθάει πουθενά, τον Ζέκα άλλοτε να τρέχει για 3 κι άλλοτε να πνίγεται κι αυτός στα λάθη, τον Φορτούνη να παλεύει δίχως να καταφέρνει λεπτό να συνδέσει τι; Την απείρως αμυντικογενή τριάδα του κέντρου και τα δύο μπακ-χαφ (ο Θεός να τα κάνει…) με τον Μήτρογλου; Πιστέψτε με, και ο Μαραντόνα να ήταν, δεν θα μπορούσε να περάσει μισή κάθετη. Κι ας θεωρώ πως παίκτες που φοράνε το 10 στην Εθνική οφείλουν στα δύσκολα να την τραβάνε απ’ το χεράκι τους κι από την ποιότητά τους.

Όσο συναίσθημα κι αν βάλεις, λοιπόν, δίχως τακτική δεν θα πας πουθενά. Οι Ουρουγουανοί του 1930 μαζί με το πάθος και τη λύσσα τους παρέταξαν και τακτικούς νεωτερισμούς στο χορτάρι που οι υποτιθέμενα «ανώτεροι» Ευρωπαίοι δεν είχαν φανταστεί. «Έπαιζαν σκάκι με την μπάλα», έγραφαν οι μαρτυρίες. «Η αγγλική ομάδα μπορεί να τελειοποίησε τη μακρινή και ψηλή μπαλιά, αλλά αυτά τα παλικάρια δεν είχαν τη σιγουριά μιας ποδοσφαιρικής κληρονομιάς από τους πατεράδες τους. Επέλεξαν να εφεύρουν ένα ποδόσφαιρο με μικρές πάσες ακριβείας, με ελαφρές αλλαγές ρυθμού, έπαιζαν ένα ποδόσφαιρο λιγότερο πειθαρχημένο και μεθοδικό γιατί δεν θυσίαζε την ατομικότητα για τη συλλογικότητα, όμως στην άμυνα η πειθαρχία τους ήταν το σήμα κατατεθέν».

Δεν αξίζει να πάμε τόσο μακριά για να θαυμάσουμε ομάδες όπως η Πόρτο του Μουρίνιο, Η Εθνική Ελλάδος των Ρεχάγκελ αλλά και Σάντος, η Ατλέτικο του Σιμεόνε, οι παλιότερες Ιταλίες του κατενάτσιο. Ομάδες που μπορεί να μην είχαν την ποιότητα των αντιπάλων τους αλλά είχαν μέσα ένα πλάνο που σε έκανε να ξέρεις πως χάσουν ή κερδίσουν, θα το κάνουν μαχόμενοι σαν παλικάρια.

Κι αυτό δεν είδα εγώ χθες. Δε με νοιάζει το συναίσθημα εκτός αγωνιστικού χώρου. Με νοιάζει η κατάθεση μυαλού, ψυχής και τακτικής εντός αυτού. Δε με νοιάζει ο λαϊκισμός και οι συναισθηματισμοί αν και δεν θεωρώ λαϊκιστή έναν άνθρωπο που κλαίει για την ομάδα του αλλά θα ήθελα να το δω μέσα στον αγωνιστικό χώρο, την ώρα που η μπάλα καίει, που οι σφυγμοί πάνε να σπάσουν, που ο προπονητής μπορεί να έκανε κι άπειρα λάθη στο σχεδιασμό, να πει «δεν θα γυρίσω την μπάλα στον Καρνέζη γιατί είναι αδύναμος με την μπάλα κάτω, χίλιες φορές να την πετάξω πλάγιο», να πει «αυτοί τρέχουν σαν διαολεμένοι, ας κόψουμε τον ρυθμό», να γυρίσει ακόμα και να πει «κόουτς, πώς θα παίξω ολόκληρη πλευρά μόνος μου με Πέρισιτς-Στρίνιτς μπροστά μου;»

Κανείς δεν κέρδισε τίποτα με το συναίσθημα μονάχο του στο ποδόσφαιρο. Όπου υπάρχει νικηφόρο συναίσθημα, από πίσω θα δεις 11 ευφυείς ποδοσφαιριστές (είτε πνευματικά είτε σε άποψη ταλέντου) κι έναν πανούργο προπονητή στην άκρη του πάγκου.