Μια φορά κι έναν καιρό σε μια φτωχογειτονιά στο Μπουένος Άιρες…

Του El Balador

Ήδη πριν την αυγή του 20ου αιώνα το ποδόσφαιρο ήταν ευρέως διαδεδομένο στην Αργεντινή. Ηθικός αυτουργός ήταν ένας Σκωτσέζος δάσκαλος ονόματι Αλεξάντερ Γουάτσον Χάτον που έφτασε στην Αργεντινή το 1882. Τότε ήταν το ράγκμπι το δημοφιλέστερο άθλημα και η διεύθυνση του σχολείου Σεντ Άντριους όπου δίδασκε ο Χάτον δεν του έκανε τη χάρη να φτιάξει ποδοσφαιρικό γήπεδο όπως αυτός ζήτησε. Ο επίμονος Σκωτσέζος έφυγε, ίδρυσε το δικό του σχολείο όπου εκεί διδασκόταν το ποδόσφαιρο στο οποίο ο «προσηλυτισμός» ντόπιων και μεταναστών γινόταν με αυξανόμενους ρυθμούς. Έτσι το 1891 μαζί με άλλους Σκωτσέζους μετανάστες μάζεψαν πέντε ομάδες και συνέστησαν  την πρώτη λίγκα που φτιάχτηκε εκτός  Βρετανίας, την Argentine Association Football League.

Το ποδόσφαιρο το αγκάλιασαν οι νέοι του Μπουένος Άιρες, της πρωτεύουσας της Αργεντινής που βρίσκεται στις όχθες του Ρίο ντε Λα Πλάτα, River Plate όπως το έλεγαν οι Βρετανοί. Ποδοσφαιρικές ομάδες άρχισαν να ξεπηδούν στις φτωχογειτονιές της πόλης των 900.000 κατοίκων. Όπως έγραψε ο Εντουάρντο Γκαλεάνο το ποδόσφαιρο γεννήθηκε στις γειτονιές αυτές, όπως το ταγκό. Η μορφολογία του χώρου, τα σοκάκια και οι μικρές πλατείες, ήταν καθοριστικές στο να αναπτυχθεί ένας ντόπιο τρόπος παιχνιδιού που διέφερε σημαντικά από αυτόν των Άγγλων καθώς έδινε σημασία στην τεχνική και στην πάσα και όχι στη δύναμη. Πιθανότατα σε αυτό έπαιξε ρόλο και το ότι οι emigrantes, ο κόσμος που κατέφθανε συνεχώς στη Νέα Γη για μια νέα ευκαιρία στη ζωή του, προέρχονταν από την Ισπανία και την Ιταλία.

Η Μπόκα ήταν μια τέτοια φτωχογειτονιά δίπλα στο στόμιο του ποταμού του μικρού ποταμού Ματάνζα (ισπ. boca=στόμα)  που κατοικούνταν κυρίως από Γενοβέζους (Xeneixes) μετανάστες. Για την ακρίβεια θύμιζε τη Γένοβα μιας άλλης εποχής, τότε που οι Γενοβέζοι διέθεταν τεράστια δυναμική στο εμπόριο. Η Μπόκα με τα πολύχρωμα ξύλινα σπίτια όλη την ημέρα μέχρι να βραδιάσει έσφυζε από κόσμο κι από κίνηση στα πολλά μαγαζιά της. Οι ταβέρνες με φαγητό είχαν επίσης την τιμητική τους όπως θα περίμενε κανείς από γνήσιους Ιταλούς. Το ποδόσφαιρο κι αυτό βρισκόταν σε δυναμική ανάπτυξη σε αυτή την «ιταλική χώρα» του Μπουένος Άιρες.

Οι πέντε φίλοι Αλφρέντο Σκαρπάτι, Σαντιάγο Σάνα,  Εστέμπαν Μπαγλιέτο και τα αδέρφια Τεόντορο και Χουάν  Φαρένγκα ήταν μια παρέα νέων που αγαπούσε το ποδόσφαιρο το οποίο τοο διδάχθηκε από τον Πάντι Μακάρθι, έναν Ιρλανδό ποδοσφαιριστή και πυγμάχο που ζούσε στο Μπουένος Άιρες και δούλευε άλλοτε σαν προπονητής πυγμαχίας και άλλοτε μυούσε ως προπονητής ποδοσφαίρου τους Αργεντίνους στα μυστικά αυτού του ξεχωριστού αθλήματος.  Την τρίτη μέρα του Απρίλη του 1905 η νεαρή γενοβέζικη παρέα βρέθηκε στο σπίτι της οικογένειας Μπαγλιέτο για να ιδρύσει μια ποδοσφαιρική ομάδα., όμως ο μπαμπάς Μπαγλιέτο περίμενε επισκέψεις που μόλις είχαν φτάσει κι έτσι έσπευσε να ξεφορτωθεί τους πέντε ποδοσφαιρόφιλους οι οποίοι μετέφεραν τη συνάντηση τους στην πλατεία Σολίς. Εκεί, όπου σήμερα υπάρχει μια πλάκα να μνημονεύει το γεγονός, οι πέντε φίλοι αποφάσισαν, χωρίς να μπορούν γνωρίζουν, την ίδρυση αυτού που έμελλε να γίνει ένα από τα πιο ποδοσφαιρικά σωματεία στον κόσμο και το πιο δημοφιλές στην Αργεντινή, την Μπόκα Τζούνιορς. Το «τζούνιορς» είναι από τις βρετανικές λέξεις που σηματοδοτούν το νεαρό της ηλικίας και χρησιμοποιούνταν εκείνη την εποχή στα ονόματα των ομάδων.

Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα, το ποια χρώματα θα υιοθετηθούν. Εκείνη την εποχή δεν ήταν εύκολο να βρεθούν ποδοσφαιρικές ενδυμασίες κι από τη στιγμή που ήθελαν άμεσα να σχηματιστεί η ομάδα και να παίξει με κάποιον αντίπαλο έπρεπε να έχουν έτοιμες τις φανέλες τους. Έτσι η αδερφή των Φαρένγκα, η Εμανουέλα, τους έραψε μαύρες ρίγες σε άσπρες μπλούζες προκειμένου να τις χρησιμοποιήσουν στα πρώτα παιχνίδια. Το πρώτο παιχνίδι πραγματοποιήθηκε στις 21 Απριλίου 1905 στην Ντάρσενα Σουρ (μτφ Νότια Λεκάνη) με αντίπαλο την Κλαμπ Μαριάνο Μορένο το οποίο η Μπόκα το κέρδισε με 4-0. Τα άσπρα με τις μαύρες ρίγες (άλλοτε μπλε σκούρες) μπορεί να έφερναν γούρι  όμως  οι ιδρυτές ήθελαν να επιλεγούν συνειδητά τα χρώματα που θα αποτελούσαν τα επίσημα χρώματα του συλλόγου. Αυτά που απέκλειαν ήταν τα χρώματα της Αλούμνι, της καλύτερης αγγλικής ομάδας στην Αργεντινή εκείνη την εποχή, τα ερυθρόλευκα. Την λύση την βρήκε ο Χουάν Μπρικέτο που δούλευε στη γέφυρα από κάτω από την οποία περνούσαν τα καράβια που έμπαιναν στο λιμάνι. Η ιδέα του ήταν να επιλεγούν τα χρώματα της σημαίας του πρώτου καραβιού που θα έμπαινε από τη στιγμή που θα υιοθετούνταν η ιδέα. Το πρώτο καράβι που μπήκε ήταν από τη Σουηδία και σύμφωνα με στοιχεία που βρέθηκαν από έρευνα του Λουίς Χάβας ήταν το φορτηγό Ντρότνινγκ Σοφία που μπήκε στο λιμάνι το πρωί της 23ης Μαρτίου 1907, δυο χρόνια μετά την ίδρυση της ομάδας. Το μπλε και το κίτρινο έγιναν τα χρώματα με τα οποία δοξάστηκε η φτωχή γενοβέζικη γειτονιά του Μπουένος Άιρες, η γειτονιά των Xeinezes χάρη στο καμάρι της γειτονιάς που κατέκτησε 3 φορές (1977, 2000 και 2003) την κορυφή του κόσμου απέναντι στις Ευρωπαίες πρωταθλήτριες.

Trivia: Στην γειτονιά Μπόκα το 1882 οι κάτοικοι, στην πλειοψηφία τους Ιταλοί μετανάστες, αποφάσισαν να διακηρύξουν τη Δημοκρατία της Μπόκα εξαιτίας της δυσαρέσκειας τους απέναντι στην κεντρική διοίκηση.

Trivia2: Η Μπόκα θεωρείται διαχρονικά η πιο ριζοσπαστική γειτονιά του Μπουένος Άιρες. Το 1935 εκεί εξελέγη ο πρώτος σοσιαλιστής βουλευτής, ο Αλφρέδο Παλάσιος. Κατά την εξέγερση του 2001 αποτέλεσε το κύριο θέατρο διαδηλώσεων στην πόλη.